Christine Kuby (1957)
Christine Kuby is een voormalige terroriste van de terreurorganisatie Rote Armee Fraktion (RAF). Ze behoorde tot de zogenaamde tweede generatie RAF-leden. Kuby was onder meer betrokken bij de voorbereidingen van de mislukte aanslag op het gebouw van het Openbaar Ministerie in Karlsruhe in de zomer van 1977. Kuby werd op 21 januari 1978 in Hamburg gearresteerd. Tijdens haar arrestatie schoot ze een politieagent neer die daarbij gewond raakte. De rechtbank veroordeelde haar tot een levenslange gevangenisstraf. In 1995 werd ze vervroegd vrijgelaten.
Lid van het Antifaschistischer Kampf
Verandering van Kuby’s persoonlijkheid
Guerrillatraining bij het PFLP
Christine Kuby verwondt een agent
Lid van het Antifaschistischer Kampf
Christine Kuby werd in 1957 geboren als dochter van een dominee in Enkenbach, in de Duitse deelstaat Rijnland-Palts. In 1974 nam ze wiskundelessen van de student Peter Schneider. Via hem kwam ze in contact met een woongemeenschap in Kaiserslautern, iets ten zuidwesten van Enkenbach. Ook Christine Kuby ging daar wonen. Een aantal bewoners van de woongemeenschap was lid van het ‘Antifaschistischer Kampf’, een antifascistische beweging die werd gesteund door de Rote Armee Fraktion. Kuby sloot zich vrijwel direct bij de antifascisten aan. Aanvankelijk was Kuby van plan geweest om sociale pedagogiek te gaan studeren in Speyer, maar ze wilde niet meer weg uit Kaiserslautern. Daarom ging ze stage lopen als doktersassistente.
Verandering van Kuby’s persoonlijkheid
Kuby’s moeder bezocht haar dochter meerdere keren in de woongemeenschap en constateerde dat het appartement aan de Lutrinastraße 16 er keurig uitzag. De jongeren in de woongroep hadden binnen alles op orde en de sfeer binnen de woongemeenschap leek aangenaam. De keuken was opgeruimd en het toilet was brandschoon. Thuis vertelde ze haar man dat hij zich geen zorgen hoefde te maken over zijn dochter, omdat Christine het daar prima voor elkaar had. Desalniettemin registreerden de ouders van Kuby een snelle verandering van haar persoonlijkheid. Er leek iets in haar te zijn geslopen, dat haar opgewekte positieve levenshouding naar de achtergrond had gedrukt.
Contact met Gert Schneider
In de woongroep aan de Lutrinastraße in Kaiserslautern woonde op dat moment ook Gert Schneider, de broer van de student die haar met wiskunde geholpen had. Gert Schneider was actief binnen de Sociaaldemocratische Universitaire bond (SHB) die nauw verwant was aan de Sociaaldemocratische Partij van Duitsland (SPD). Daarnaast was hij lid van de Algemene Studentencommissie (AStA) van de universiteit van Kaiserslautern. Ook Gert Schneider was lid van het Antifaschistischer Kampf. Daarnaast voerde hij campagne tegen de eenzame opsluiting van Andreas Baader, Gudrun Ensslin, Jan-Carl Raspe, Holger Meins, Ulrike Meinhof, Irmgard Möller en Klaus Jünschke in de zwaarbewaakte terroristenvleugel van de gevangenis.
Aansluiting bij de RAF
In de zomer van 1977 stapte Christine Kuby over naar de RAF en voegde ze zich bij de ondergrondse gewapende revolutionaire strijd van de terreurgroep. Ook Gert Schneider was toen al actief voor de terreurorganisatie. Samen met de RAF-terroristen Knut Folkerts, Susanne Albrecht, Silke Maier-Witt, Elisabeth von Dyck, Ingrid Siepmann en Monika Helbing, dook Christine Kuby onder in een appartement dat als RAF-schuilplaats diende.
Terreurdaden
In die periode was Christine Kuby onder andere betrokken bij de voorbereidingen van een raketaanslag, op het gebouw van het Federale Hof van Justitie (Bundesgerichtshof) in Karlsruhe (Baden-Württemberg) op 25 augustus 1977. Deze aanslag mislukte uiteindelijk doordat de mechanische wekker die de ontsteker activeerde, niet was opgewonden. Een kleine twee weken later voerde de Rote Armee Fraktion nog een aantal terreurdaden uit die voor flink wat beroering zorgde in de Bondsrepubliek. Zo werd de werkgeversvoorzitter Hanns-Martin Schleyer ontvoerd (en een paar weken later vermoord) en werd er een passagierstoestel van de Duitse luchtvaartmaatschappij Lufthansa gekaapt. Deze periode werd bekend als de zogenaamde ‘Duitse herfst’.
Guerrillatraining bij het PFLP
Na de gewelddadige gebeurtenissen van de Duitse herfst – en wellicht zelfs al eerder – vertrok Christine Kuby naar de Iraakse hoofdstad Bagdad. Daar verbleef ze in een kamp van de seculiere extreemlinkse Palestijnse verzetsbeweging PFLP, die nauwe banden had met de Rote Armee Fraktion. Het PFLP was verantwoordelijk geweest voor de vliegtuigkaping, die in Mogadishu werd beëindigd door de Duitse antiterreureenheid GSG 9. Samen met haar RAF-kameraden Brigitte Mohnahupt, Monika Helbing, Susanne Albrecht, Gert Schneider, Christof Wackernagel en Peter-Jürgen Boock, nam ze in Irak deel aan guerrillatrainingen.
Wadi Haddad
Het PFLP hielp de RAF niet alleen met militaire oefeningen (zoals het leren omgaan met automatische wapens), maar de Palestijnen waren ook deels betrokken bij de financiering van aanslagen in West-Duitsland. Met name de Palestijnse terrorist Wadi Haddad speelde een belangrijke rol bij de contacten tussen de Rote Armee Fraktion en het PFLP.
Arrestatie in Hamburg
Christine Kuby werd op 21 januari 1978 aangehouden door de politie in Hamburg. Op het moment van haar arrestatie probeerde ze net bij een apotheek een ongebruikelijke hoeveelheid medicijnen op te halen, met een vervalst paspoort en een vervalst doktersrecept. De pijnstillers waren bedoeld voor het aan drugs verslaafde RAF-lid Peter-Jürgen Boock, die last had van ernstige ontwenningsverschijnselen. Deze pijnstillers waren in Bagdad niet verkrijgbaar en daarom moesten de RAF-leden de medicijnen vanuit het westen naar Irak smokkelen. Twee maanden eerder hadden ook haar RAF-kameraden Gert Schneider en Christof Wackernagel geprobeerd om in Amsterdam aan pijnstillers te komen, maar ook zij werden door de politie ontdekt. Na een schotenwisseling met de politie werden Schneider en Wackernagel op 10 november 1977 gearresteerd. Beide terroristen raakten hierbij gewond, evenals drie Nederlandse politieagenten.
Christine Kuby verwondt een agent
Het vervalste paspoort van Christine Kuby stond op naam van ‘Frances Mary Hayden’ uit het Australische Melbourne. De Hamburgse apotheker vertrouwde het niet en belde de politie. Toen de politie arriveerde bleek dat Kuby niet van plan was om zich zonder slag of stoot over te geven. Ze greep naar haar vuurwapen en opende het vuur op de twee agenten. Een van hen – hoofdinspecteur Jürgen Trapp – werd door een kogel getroffen. Hij raakte gewond maar overleefde de schietpartij, doordat de kogel het notitieboekje in zijn borstzak raakte. De politie schoot terug en ook Christine Kuby werd door kogels geraakt. Haar verwonding bleken uiteindelijk mee te vallen.
Veroordeling
Op 2 mei 1979 werd Christine Kuby door de hogere regionale rechtbank van Hamburg veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf, wegens poging tot moord op de Hamburgse politiemannen. Het grootste gedeelte van de tijd zat ze – geïsoleerd van andere gevangen – in de penitentiaire inrichting van Lübeck (Sleeswijk-Holstein). Begin jaren 80 veranderde de Rote Armee Fraktion haar strategie. Er was inmiddels een derde generatie terroristen opgestaan die het anders wilde gaan aanpakken en een internationalisering van het linkse terrorisme nastreefde. Waar de terreurdaden van de tweede generatie RAF-leden vooral gericht waren op het vrij krijgen van de eerste generatie RAF-leden uit de gevangenis, lag de focus van de derde generatie RAF-terroristen meer op de samenwerking met links-radicale organisaties wereldwijd.
Action Directe
Zo ging de RAF nauw samenwerken met de extreemlinkse Franse terreurorganisatie Action Directe (AD). De terroristen van het AD beschouwden zichzelf als libertair communisten en hadden een anarchistische, marxistische, antifascistische en anti-imperialistische ideologie. Samen met het AD pleegde de RAF in 1985 een aanslag op René Audran (een hoge ambtenaar van het Franse Ministerie van Defensie) en een aanslag op de Duitse industrieel Ernst Zimmerman. Tevens waren de RAF en het Action Directe samen verantwoordelijk voor de aanslag op de Amerikaanse vliegbasis in Frankfurt op 8 August 1985, waarbij twee doden en zeker 23 gewonden vielen.
Voorstel Klaus Kinkel
Begin 1992 verklaarde de toenmalige West-Duitse minister van Justitie Klaus Kinkel, dat de staat bereid was om zijn relatie met de Rote Armee Fraktion te heroverwegen. Als de RAF voortaan zou afzien van geweld, dan zou Kinkel zich inzetten voor het scheppen van humanere omstandigheden voor RAF-gevangenen, die tot lange gevangenisstraffen waren veroordeeld. Daarnaast zou hij ook de vervroegde vrijlating van een aantal andere RAF-gedetineerden steunen. In een brief liet de RAF weten dat de organisatie bereid was, om de revolutionaire strijd met geweldloze middelen voort te zetten.
Vrijlating
Christine Kuby was een van de tegenstanders van de nieuwe ‘geweldloze’ strategie van de RAF. In januari 1993 werd haar vervroegde vrijlating geweigerd. Nadat haar detentie wegens een medische behandeling was onderbroken, werd Kuby op 22 februari 1995 alsnog vervroegd vrijgelaten. Na haar vrijlating ging ze in Hamburg wonen. Het duurde echter nog tot 20 april 1998 voordat de RAF zich via een persverklaring officieel ophief. In de 28-jarige strijd van de RAF vielen zeker 48 doden (de omgekomen RAF-terroristen zijn hier niet bij inbegrepen) en vele tientallen gewonden.
Lees ook:
Een volledig overzicht van RAF-terroristen