Paramilitaire en Jihadistische terreurorganisaties
Terreuracties zijn eigenlijk van alle tijden. Ze vonden plaats binnen het Romeinse Rijk, tijdens de Franse Revolutie, maar ook in de Verenigde Staten van de 19e eeuw hadden ze er al regelmatig mee te maken. In de 20ste eeuw waren het vooral aanslagen in het Midden-Oosten, die voor vele duizenden slachtoffers hebben gezorgd. Deze aanslagen werden voornamelijk gepleegd door Joodse en Arabische terreurorganisaties. Ook paramilitaire groepen in Europa zoals de IRA, de Ulster Volunteer Force en de Baskische afscheidingsbeweging ETA hebben in de vorige eeuw flink wat bloedbaden aangericht met tal van terreurdaden. De aanslagen sinds het begin van de 21ste eeuw worden meestal uitgevoerd door moslimextremisten die gelieerd zijn aan jihadistische terreurorganisaties, zoals Al Qaida en Islamitische Staat (IS). In Nigeria is vooral Boko Haram actief. Deze terreurorganisatie heeft de afgelopen jaren tientallen aanslagen en ontvoeringen gepleegd, waarbij vele duizenden mensen om het leven kwamen.
Welke terreurdaden hebben er in Nederland sinds de jaren 70 plaatsgevonden?
Terreuracties in de jaren 70
In de jaren 70 van de vorige eeuw hebben er een aantal gewelddadige acties plaatsgevonden die werden uitgevoerd door Molukse jongeren, die streden voor een zelfstandige Republiek der Zuid-Molukken (RMS). Na de executie van Chris Soumokil (president van de RMS) in 1966, raakten veel jongeren binnen de Zuid-Molukse gemeenschap in Nederland geradicaliseerd. Door middel van een aantal gewelddadige acties wilden de jongeren de Nederlandse regering dwingen om hun droom van een vrije Zuid-Molukse staat te realiseren. Bij verschillende gijzelingsacties en treinkapingen kwamen zeker 14 mensen om het leven, waaronder 6 Molukse daders. Daarnaast was er een tevergeefse poging om koningin Juliana te gijzelen. Ook de IRA, links-extremistische actiegroepen, communistische terreurgroepen en Armeense militante organisaties pleegden in de jaren 70 verschillende terreurdaden in ons land:
- 31 augustus 1970: gijzeling van de Indonesische ambassadeur in Nederland.
- 6 februari 1972: bomaanslagen bij de Gasunie in Ravenstein en Ommen.
- 24 februari 1972: bomaanslag op het technologiemuseum Evoluon in Eindhoven. Deze aanslag werd gepleegd door de communistische terreurbeweging Rode Jeugd. Later dat jaar zou deze groepering ook bomaanslagen plegen op de woning van de Eindhovense burgemeester Herman Witte en de dienstauto van de Eindhovense hoofdcommissaris Sjef Odekerken.
- 4 oktober 1972: bomaanslag op het het Holiday Inn hotel in Utrecht. Ook deze aanslag werd gepleegd door terroristen van de Rode Jeugd.
- 13 september 1974: gijzelingsactie in Den Haag waarbij de Franse ambassadeur en een tiental personeelsleden werden gegijzeld door terroristen van een Japans terreurnetwerk. Deze gijzelingsactie duurde tot en met 17 september en er raakten enkele politieagenten bij gewond.
- 2 december 1975: treinkaping bij Wijster. Deze kaping duurde tot 14 december.
- 4 december 1975: bezetting van het Indonesische consulaat. Deze bezetting duurde tot 19 december.
- 23 mei 1977: treinkaping bij De Punt. Tegelijkertijd met de treinkaping vond er een gijzelingsactie plaats op een lagere school in Bovensmilde, waarbij 105 kinderen en 5 leerkrachten werden gegijzeld. Beide acties werden op 11 juni door militair ingrijpen beëindigd.
- 20 september 1977: moord op de Duitse werkgeversvoorzitter en econoom Hanns-Martin Schleyer door leden van de Rote Armee Fraktion (RAF). Schleyer werd door terroristen van de RAF ontvoerd en vastgehouden in Keulen. Vervolgens werd hij overgebracht naar Scheveningen. Ook daar werd hij een aantal dagen vasthouden. Na een vuurgevecht met de Nederlandse politie werd Schleyer verder gebracht naar de Franse Elzas, waar hij uiteindelijk op 18 oktober 1977 werd doodgeschoten.
- 22 september 1977: moord op de hoofdagent Arie Kranenburg door een terrorist van de extreemlinkse Duitse stadsguerrillabeweging Rote Armee Fraktion (RAF). De RAF-terrorist Knut Folkerts werd door de politie gezocht nadat hij een overval had gepleegd op een wapenfabriek in Duitsland. Zijn vlucht leidde hem naar Utrecht, waar hij al snel werd opgemerkt door de Nederlandse politiediensten. Nadat hoofdagent Kranenburg een val voor hem had uitgezet bij een autoverhuurbedrijf aan de Croeselaan in de Domstad, ging het mis. Er ontstond een vuurgevecht waarbij de kogels over en weer vlogen. Arie Kranenburg komt hierbij om het leven en zijn collega agent Leen Pieterse raakte zwaargewond. Folkerts sloeg op de vlucht en na een achtervolging door de politie werd de terrorist uiteindelijk opgepakt door Flip Raap van het Brabantse observatieteam. De Utrechtse rechtbank veroordeelde Folkerts tot 20 jaar cel en leverde hem vervolgens uit aan Duitsland, waar hij werd veroordeeld tot 2 keer levenslang. Echter na 18 jaar te hebben gezeten, kwam hij in 1995 al vervroegd voorwaardelijk vrij. 5 jaar later in 2000 werd de voorwaardelijke vrijlating omgezet in een definitieve vrijlating. Zijn Nederlandse straf heeft hij – ondanks de inspanningen van de weduwe van Arie Kranenburg – nooit hoeven uitzitten.
- 1 november 1978: moord op de Nederlandse douanebeambten Dyon de Jong en Jan Goemans door terroristen van de Rote Armee Fraktion (RAF). Vier Nederlandse douaniers patrouilleren in de auto op de grens tussen Nederland en Duitsland in het Zuid-Limburgse Kerkrade. Aan de Duitse kant van de grens signaleren de beambten een vrouw en aan Nederlandse kant van de grens een man. Ze besluiten om hen te controleren. Drie van de douaniers stappen uit de auto, maar bestuurder Jan Goemans blijft zitten. Wanneer douanier Frank van Ierland op de man afstapt en hem om zijn legitimatiebewijs vraagt, blijkt dat hij in het bezit is van een Zwitsers paspoort waarmee je in die tijd niet vrij de grens over mag gaan. De douanier verzoekt de man dan ook om mee te gaan naar de nabijgelegen douanepost. Op dat moment gaat het gruwelijk mis. De man vraagt 2 keer in het Duits ‘waarom dan?’, voordat hij een vuurwapen tevoorschijn haalt en de douaniers onder vuur neemt. Op hetzelfde moment komt ook de vrouw in actie. Uit een bos bloemen haalt ze razendsnel een automatisch pistool tevoorschijn en begint te schieten. De douaniers hebben geen schijn van kans in de kogelregen die volgt. Dyon de Jong sterft ter plekke en Jan Goemans raakt zeer zwaar gewond. Hij zal twee weken later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen overlijden. Douanier Frank van Ierland raakt lichtgewond en Rob Koster komt er wonder boven wonder zonder kleerscheuren vanaf. De terroristen slaagden erin om te vluchten. Als snel werd er door de politie van uitgegaan dat de daders banden hebben met de Rote Armee Fraktion. Pas veel later wordt duidelijk dat de inmiddels gearresteerde RAF-terroristen Adelheid Schulz, Rolf Heiβler en Christian Klar verantwoordelijk waren voor het bloedbad in Kerkrade.
- 13 maart 1978: gijzelingsactie in het Drentse provinciehuis.
- 22 maart 1979: terroristische aanslag in Den Haag op de Britse ambassadeur Richard Sykes, waarschijnlijk door leden van het Iers Republikeinse Leger (IRA). Ook zijn 19-jarige bediende Karel Straub kwam bij deze terreurdaad om het leven.
- 12 oktober 1979: aanslag in Den Haag op Ahmed Benler, zoon van de Turkse ambassadeur Özdemir Benler. Hij werd in zijn auto doodgeschoten terwijl hij voor een verkeerslicht stond te wachten. Deze terreurdaad werd opgeëist door zowel het Geheime Leger voor de Bevrijding van Armenië (ASALA), als door de Justitiecommando’s van de Armeense genocide (JCAG)
Terreuracties in de jaren 80
Ook in jaren 80 werd ons land regelmatig opgeschrikt door terreurdaden. Vooral links georiënteerde actiegroepen zoals het Militant Autonomen Front (MAF), de Revolutionaire Anti-Racistische Actie (RaRa) en het Rood Revolutionair Front (RRF) lieten met enige regelmaat van zich horen. Sommige leden van deze actiegroepen stelden zich bewust buiten onze rechtsstaat. Veel van deze groeperingen hadden banden met de kraakbeweging, maar het is vandaag de dag nog steeds niet precies duidelijk wie er precies achter zaten. Daarnaast waren er moordaanslagen door de IRA op Britse militairen, die in ons land of net over de grens in Duitsland gestationeerd waren. De Baskische terreurbeweging ETA pleegt een aantal aanslagen op diplomatieke doelen in Den haag. In de jaren 80 werden in Nederland de volgende aanslagen gepleegd:
- Mei/juni 1982: meerdere aanslagen met molotovcocktails door leden van het Rood Aktie Front Nederland (RAF-NL) op onder andere het Trosgebouw, een voetgangersbrug bij het treinstation in Hilversum en de woningen van politicus Meindert Leerling en journalist Hans Knoop.
- 5 juli 1982: bomaanslag op de Gemeentelijke Dienst Herhuisvesting in Amsterdam. Deze aanslag werd gepleegd door leden van het Militant Autonomen Front (MAF), een extreem-linkse Nederlandse terreurgroep. De terreuracties van het MAF richtten zich vooral tegen het tegen het in hun ogen oneerlijke bouw- en woningbeleid van de gemeente Amsterdam. Daarnaast pleegde deze radicale actiegroep aanslagen op de kantoren van de Partij van de Arbeid (PvdA) en op het Franse consulaat.
- 21 juli 1982: beschieting van de auto van de Turkse consul-generaal Kemalettin Demirer in Rotterdam door Armeense terroristen. De aanslag mislukte doordat deze zeer onzorgvuldig was voorbereid. De diplomaat en zijn chauffeur zagen kans om ongedeerd te vluchten met hun zwaar gepantserde voertuig. Na een wilde achtervolging door de Rotterdamse binnenstad konden vier terroristen door de politie worden klemgereden. Een van de daders (Benjamin Evingulu) werd door de politie neergeschoten en aangehouden. Deze aanslag werd opgeëist door het Rode Armeense Leger, een kleine militante terreurorganisatie.
- 30 juli 1982: er ontploft een bom bij het landelijk secretariaat van de Partij van de Arbeid (PvdA) aan de Amsterdamse Nicolaas Witsenkade. Bij deze aanslag raakte niemand gewond en was er alleen schade aan het gebouw zelf. Ook deze aanslag werd gepleegd door leden van het Militant Autonomen Front (MAF), die eerder dat jaar een aanslag hadden gepleegd op de Gemeentelijke Dienst Herhuisvesting.
- 10 februari 1983: Leden van het Militant Autonomen Front (MAF) plegen een bomaanslag op het Franse consulaat in Amsterdam. Bij deze aanslag raakte niemand gewond, maar de schade aan het gebouw was groot. Het MAF pleegde begin jaren tachtig verschillende aanslagen in ons land, zoals op het hoofdkantoor van de Partij van de Arbeid (PvdA) en de Gemeentelijke Dienst Herhuisvesting in Amsterdam.
- 12 mei 1983: aanslag op het kantoor van de Pacifistisch Socialistische Partij (PSP) in de nieuwlandstraat in Tilburg. Bij deze bomaanslag raakte niemand gewond, maar ontstond flink wat schade aan het gebouw zelf. Twee weken eerder was het partijkantoor van de PSP ook al doelwit van een aanslag, maar om de een of andere reden is het explosief toen niet ontploft. De aanslag werd opgeëist door het onbekende Nationaal Jeugdfront Tilburg. Diezelfde maand werd de latere partijvoorzitter van de extreemrechtse nationalistische politieke Centrumpartij ’86 Martijn Freling, aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de aanslag, maar wordt uiteindelijk vrijgesproken.
- 24 april 1984: brandbomaanslag op het Turkse consulaat in Deventer. Hierbij raakte niemand gewond en was de schade gering. Hoewel deze aanslag door niemand werd opgeëist, vermoedde de politie dat de aanslag verband hield met de herdenkingsdag van de Armeense Genocide, die ieder jaar op 24 april plaatsvindt. Daarom wordt ervan uitgegaan dat leden of aanhangers van Armeense terreurgroepen zoals ASALA, JCAG of het Armeense Rode Leger verantwoordelijk waren voor deze daad.
- 11 september 1984: deels mislukte bomaanslag bij het Van Heutsz-monument in Amsterdam. Leden van de anti-imperialistische actiegroep Koetoh Reh probeerden een aanslag te plegen met staven dynamiet bij het Van Heutsz-monument (dit monument werd later omgedoopt tot het Monument Indië-Nederland) aan het Olympiaplein. Een twaalfjarige jongen raakte hierbij gewond. Deze terreurdaad was expliciet gericht tegen de handelsmissie van de toenmalige Amsterdamse burgemeester Ed van Thijn naar Indonesië. De keuze voor de aanslag bij het Van Heutsz-monument had zeer waarschijnlijk te maken met het koloniaal verleden van Nederland. Koetoh Reh verwijst namelijk naar ‘Kuta Rih’, een dorpje in Atjeh op het eiland Sumatra. Onder de verantwoordelijkheid van gouverneur-generaal Jo van Heutsz vond in dit dorp in 1904 een massaslachting plaatst, omdat de dorpelingen zich destijds weigerde over te geven aan de Nederlanders. Bij deze massaslachting kwamen zeker 561 mensen om het leven, onder wie 59 kinderen. Een aantal leden van Koetoh Reh zou betrokken zijn geweest bij de oprichting van de terreurorganisatie RaRa.
- 7 januari 1985: aanslag op de woning van de Nederlandse zakenman John Deuss in het Gelderse Berg en Dal. Leden van de onbekende actiegroep Pyromanen tegen Apartheid hadden brand gesticht in het huis van Deuss, waardoor een deel van het pand werd verwoest. Omdat er in de woning restauratiewerkzaamheden plaatsvonden, werd de villa op het moment van de aanslag niet bewoond. Bij het naastgelegen kantoor van Deuss zijn later nog twee bommen met een tijdsklok aangetroffen. Deze bommen gingen echter niet af omdat het ontstekingsmechanisme door de strenge vorst niet goed functioneerde. Wanneer die bommen wel zouden zijn ontploft, dan zou de schade enorm zijn geweest. Deuss deed vooral zaken in de olie- en gasindustrie. Zijn bedrijf Transworld Oil zou betrokken zijn geweest bij illegale olieleveranties aan Zuid-Afrika, tijdens het apartheidsregime. Activisten van Pyromanen tegen Apartheid – die de aanslag hadden opgeëist – zouden de aanslag hebben gepleegd, omdat de zakenman de internationale olieboycot tegen Zuid-Afrika had doorbroken. Dit olie-embargo was ingesteld om de Zuid-Afrikaanse overheid onder druk te zetten, om de mensenrechtensituatie in het land te verbeteren. Het vermoeden bestaat dat Pyromanen tegen Apartheid gelinkt kan worden aan terreurorganisatie RaRa. Hiervoor is echter nooit enig bewijs gevonden.
- 17 september 1985: RaRA-aanslag op de Makro-vestiging in Duivendrecht.
- 6 november 1985: de Amsterdamse burgemeester Ed van Thijn ontsnapt ternauwernood aan een aanslag op zijn ambtswoning, doordat twee zware brandbommen – die waren gekoppeld aan een tijdklok en waren geplaatst in de naastgelegen woning – niet afgingen. De explosieven Opruimingsdienst (EOD) concludeerde later dat wanneer de bommen zouden zijn afgegaan, de schade aan de ambtswoning enorm zou zijn geweest en de burgervader de aanslag naar alle waarschijnlijkheid niet had overleefd. De verantwoordelijkheid voor deze terreurdaad lag bij de radicale actiegroep Autonome Cellen Nederland en was waarschijnlijk een vergelding voor de dood van Hans Kok, een drugsverslaafde die actief was binnen de Amsterdamse kraakbeweging en een paar weken daarvoor in een politiecel was overleden.
- Februari 1986: Er vindt een bomaanslag plaats op het kantoor van de Nederlands Christelijk Werkgeversorganisatie (NCW) in Den Haag. Deze aanslag werd gepleegd door leden van de terreurgroep Rood Revolutionair Front (RRF). Deze radicale organisatie keerde zich voornamelijk tegen de manier waarop de overheid met maatschappelijk protest omging en tegen het kapitalistische systeem. Ondermijning van de Nederlandse rechtsorde was dan ook hun primaire doel. Naast deze aanslag pleegde het RRF ook aanslagen op onder andere kantoren van de financiële dienstverlener American Expres, Shell en Neratoom (een consortium van bedrijven die belangen hebben op het gebied van de ontwikkeling van kernenergie).
- 29 maart 1986: antifascisten plegen een brandaanslag op hotel Cosmopolite in het Utrechtse Kedichem, waar op dat moment een vergadering bezig is van de rechts-nationalistische Centrumpartij en de Centrum Democraten. De extreemlinkse activisten bekogelden het hotel met stenen en gooiden rookbommen door de ramen. Hierdoor ontstond een grote brand en moesten de aanwezigen een veilig heenkomen zoeken. Ook de partijleider van de Centrum Democraten Hans Janmaat en zijn secretaresse (en latere echtgenote) Wil Schuurman, bevonden zich onder de aanwezigen. Janmaat wist via aan elkaar geknoopte lakens te ontsnappen van de eerste verdieping. Ook Schuurman kon nog aan de vlammenzee ontsnappen, maar kwam ongelukkig terecht en raakte daardoor zwaargewond. Een van haar benen moest later in het ziekenhuis worden geamputeerd. Het hotel werd door de brand volledig in de as gelegd.
- 18 mei 1986: er wordt een bommelding gedaan van een explosief bij hoofdkantoor van Nerotoom een samenwerkingsverband van bedrijven die belangen hebben op het gebied van kernenergie. De omgeving van Nerotoom werd geëvacueerd en de Explosieven Opruimingsdienst (EOD) maakte de bom onschadelijk. De bom was geplaatst door leden van het Rood Revolutionair Front (RRF).
- 21 augustus 1986: de radicale actiegroep ‘Revolutionaire Cellen, Kommando ins Blaue Hinein’ plaatst bommen bij het kantoor van de organisatie die probeert om de Olympische Spelen van 1992 naar Amsterdam te halen. De actiegroep was fel gekant tegen dit idee, omdat zij vreesden voor te grote financiële risico’s. Daarnaast waren zij ook van mening dat het binnenhalen van de Olympische spelen gepaard zou gaan met een heleboel agressie en geweld in de Amsterdamse Stadionbuurt. Hierdoor zou de veiligheid van de Amsterdammers niet voldoende kunnen worden gegarandeerd. Tevens zou de stad niet berekend zijn op de enorme verkeersproblemen die tijdens zo’n grootschalig evenement zouden ontstaan. Bij de aanslag op het gebouw in de Bijlmermeer vielen geen slachtoffers en bleef de materiële schade beperkt. Diezelfde dag pleegden leden van Revolutionaire Cellen, Kommando ins Blaue Hinein ook een aanslag op het telecommunicatiecentrum van de PTT in Sloterdijk. Hierbij vielen ook geen menselijke slachtoffers, maar raakte het gebouw wel zwaar beschadigd. De politie vermoedt dat Revolutionaire Cellen, Kommando ins Blaue Hineinwordt werd geleid door de harde kern uit de Amsterdamse krakersbeweging.
- 19 november 1986: aanslag op het kantoor van de financiële dienstverlener American Express in Rotterdam. Ook deze aanslag werd opgeëist door het Rood Revolutionair Front (RRF). Bij deze aanslag raakte niemand gewond en bleef de materiële schade beperkt.
- 18 december 1986: RaRa-aanslag op de Makro-vestiging in Duiven.
- 10 januari 1987: RaRa-aanslag op de Makro-vestiging in het Limburgse Nuth.
- Juni 1987: meerdere aanslagen met brandbommen op Shell-tankstations en garages in Nieuwegein en Alphen aan den Rijn.
- 2 mei 1988: het Iers Republikeins Leger (IRA) neemt in de binnenstad van Roermond een auto onder vuur met een automatisch wapen. In deze auto zitten drie Britse soldaten. Een eenentwintigjarige militair overlijdt ter plaatse, de andere twee inzittenden raken gewond. Een uur later pleegt de IRA een andere aanslag in ons land. In het centrum van Nieuw Bergen ontploft een bom die onder een auto is aangebracht. Ook hierin zitten drie Britse militairen. Twee van hen zijn op slag dood en de derde raakte zeer ernstig gewond. Vanaf het eind van de jaren tachtig pleegde de IRA steeds vaker terreuraanslagen op het Europese vasteland, om daarmee meer aandacht te krijgen voor hun zaak en politieke onrust te creëren. De IRA was vooral actief in het Nederlands-Duitse grensgebied, omdat daar veel Britse soldaten gelegerd waren.
- Oktober en december 1989: de Baskische terreurbeweging Euskadi Ta Askatasuna (ETA) pleegde in deze maanden verschillende zware aanslagen op Spaanse diplomatieke doelen in Den Haag. Zo ging er onder meer een bom af bij de woning van de Spaanse ambassadeur aan het Lange Voorhout. Bij de aanslagen werd veel materiële schade aangericht, maar er vielen gelukkig geen slachtoffers. De aanslagen in de Hofstad zijn opmerkelijk omdat de ETA daarvoor bijna uitsluitend toesloeg in Spanje zelf.
Terreuracties in de jaren 90 en na 2000
In de jaren 90 en na 2000 werden in Nederland de volgende aanslagen gepleegd:
- 19 maart 1990: aanslagen bij de Koninklijke Marechaussee in Gelderland en Overijssel. ’s Nachts wordt brand gesticht bij de kazerne van de Marechaussee aan de Vijverlaan in Arnhem en de kazerne van de Marechaussee aan de Prins Bernhardlaan in Oldenzaal.
- 25 maart 1990: bomaanslag bij het Ministerie van Justitie in Den Haag.
- 27 mei 1990: Vier nietsvermoedende toeristen uit Australië worden in het centrum van het Limburgse Roermond plotseling onder vuur genomen door gemaskerde mannen, terwijl ze foto’s maken op de Markt. De twee jonge mannen zijn op slag dood. Hun partners blijven ongedeerd. Later blijkt dat de IRA zich in de targets heeft vergist en de toeristen had aangezien voor Britse militairen. Een aantal weken na de aanslag werden in een bosgebied bij Meerle in de Belgische provincie Antwerpen, door de Rijkswacht vier Ieren aangehouden. Ze hadden in het bos geoefend met vuurwapens en één van die wapens was gebruikt bij de aanslag in Roermond. Hoewel de Ieren door België werden uitgeleverd aan ons land en het tot een rechtszaak kwam, slaagde het OM er niet in om de bewijsvoering rond te krijgen. De vermoedelijke daders gingen daardoor vrijuit.
- 30 juni 1990: de Baskische afscheidingsbeweging Euskadi Ta Askatasuna (ETA) pleegt ’s avonds een bomaanslag op de stoep bij het Auroragebouw, op de hoek van de Stadhouderskade en de Overtoom in Amsterdam. Hoewel er wonderbaarlijk genoeg niemand gewond raakte – het was zaterdagavond – was de ravage in de directe omgeving van het pand enorm. Tal van ruiten van het gebouw zelf waren gesneuveld, maar ook ruiten van woonhuizen in de buurt werden aan diggelen geblazen. Daarnaast raakten er meerdere auto’s zwaar beschadigd. In het Auroracomplex waren verschillende bedrijven ondergebracht, waaronder de Spaanse luchtvaartmaatschappij Iberia. Naar alle waarschijnlijkheid werd het Auroragebouw om die reden uitgekozen voor een aanslag.
- 6 juli 1990: Nog geen week na de bomaanslag op het Auroragebouw pleegde de ETA een aanslag bij de ingang van een vestiging van de Spaanse Banco Bilbao Vizcaya in Amsterdam. Deze bom was even krachtig als de explosie bij het Auroracomplex. Bij deze terreurdaad raakte drie mensen gewond door rondvliegend glas. Ook een aantal gebouwen auto’s in de omgeving raakten beschadigd. Na de aanslag werd er wel een man aangehouden op verdenking van betrokkenheid bij de aanslag, maar deze moest later wegens gebrek aan bewijs door Justitie weer worden vrijgelaten.
- 13 november 1991: bomaanslag op de woning van staatssecretaris Aad Kosto in Grootschermer.
- 1 juli 1993: bomaanslag door de RaRa op het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.
- 17 oktober 1995: een mislukte aanslag op een filiaal van de Crédit Lyonnais Bank in Arnhem. De bom kwam niet volledig tot ontploffing, waardoor er bijna geen schade was. Een paar maanden later – op 2 januari 1996 – werd Arnhem wederom getroffen door een bomaanslag op een bankvestiging. Dit keer ging het om een filiaal van Banque Paribas en was er wel veel materiële schade. Beide bomaanslagen werden gelinkt aan groeperingen die fel gekant waren tegen de Franse kernproeven in de Stille Zuidzee.
- 2 januari 1996: in de vroege ochtend ontplofte er een bom bij een filiaal van de Banque Paribas in Arnhem. Het explosief veroorzaakte veel schade aan de achterzijde van het pand. Ook gebouwen in de wijde omgeving raakten beschadigd. Niemand raakte echter gewond. Een aantal maanden daarvoor – op 17 oktober 1995 – werd er gepoogd om een aanslag te plegen op een vestiging van de Crédit Lyonnais Bank in dezelfde stad. Het explosief kwam toen gelukkig niet volledig tot ontploffing, waardoor de gevolgen beperkt bleven. Beide bomaanslagen werden in verband gebracht met radicale activisten die protesteerden tegen de Franse kernproeven in de Grote Oceaan.
- 16 april 1996: een aantal maanden nadat er bomaanslagen waren gepleegd op de vestigingen van de Franse banken Crédit Lyonnais en Banque Paribas, was het in Arnhem weer raak. Dit keer vond er een bomaanslag plaats bij het Nederlandse hoofdkantoor van het Duitse Chemieconcern BASF. Door de kracht van de ontploffing werden een deel van de voorgevel en de entree zwaar beschadigd. De springstof die bij BASF werd gebruikt had ongeveer dezelfde samenstelling, als de springstof bij de aanslagen op de Franse bankfilialen. Op 25 april 1996 ontving het tweewekelijkse actieblad ‘Ravage’, een brief van de radicale milieuorganisatie Earth Liberation Front (ELF) waarin zij de aanslag bij BASF opeisten. In de brief stond de tekst: ‘Arnhem. De vervuiler betaalt. Ook oude rekeningen.’ Daarnaast stond in de brief de tekst: ’17 okt. 4.5.V4’. Volgens het actieblad zou dit kunnen betekenen dat ELF naast de aanslag op het chemieconcern, ook de aanslag van 17 oktober 1995 op de Crédit Lyonnais Bank voor zijn rekening nam. Op 3 mei 1996 viel de recherche binnen op de redactie van Ravage om de claimbrief van ELF te bemachtigen. Ook computers en administratie werden meegenomen voor verder onderzoek. Er kwam echter geen schot in de zaak.
Moord op Louis Sévèke: Bijna tien jaar later – in 2005 – werd de Nijmeegse politiek activist en journalist Louis Sévèke in de binnenstad van Nijmegen doodgeschoten. De crimineel Marcel Teunissen werd hiervoor in maart 2007 opgepakt in Barcelona. Hij zou Sévèke om het leven hebben gebracht uit wraak, omdat hij jaren daarvoor door hem uit de krakersbeweging was gezet. Uit de dagboeken die bij Teunissen werden gevonden zou blijken dat hij niet alleen verantwoordelijk was voor de moord op Sévèke, maar ook voor de aanslagen op de Franse bankfilialen en BASF in Arnhem in 1996. Marcel Teunissen werd veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. - 6 augustus 2000: het Dierenbevrijdingsfront pleegt een aanslag op een loods van een nertsenfokkerij in Barchem (Gelderland). Hierbij gaat de loods volledig in vlammen op en gaan werktuigen en machines verloren. Nertsenfokkerijen in Nederland worden met enige regelmaat doelwit van aanslagen door radicale dierenactivisten. Meestal zetten de activisten tegelijkertijd alle hokken open, waardoor de nertsen kunnen ontsnappen. Niet zelden gaat dit gepaard met bedreiging van nertsenhouders, vandalisme en zelfs fysiek geweld.
- 28 maart 2001: activisten van het Dierenbevrijdingsfront leggen brandbommen bij een aantal vrachtwagens van Dumeco, een varkensslachterij in het Noord-Brabantse Boxtel. De brand sloeg vervolgens over van de vrachtwagens naar de slachterij zelf en het hele bedrijf ging in vlammen op. Door de vlammenzee ontstond het risico dat er een bepaalde hoeveelheid ammoniak zou kunnen ontploffen. Daarom moesten ook alle 900 inwoners van het aangrenzende dorp Lennisheuvel halsoverkop worden geëvacueerd. De schade liep in de tientallen miljoenen euro’s.
- Juni 2001: aanslag op de woning van Tweede Kamerlid Annet van der Hoek (PvdA) in het Friese Franeker. De dader schoot met een vuurwapen een dikke ruit aan diggelen. De kogel werd later in de woning teruggevonden. Van der Hoek en haar familie lagen op het moment van de schietpartij in het huis te slapen. Voorafgaand aan het schietincident waren er telefonisch al verschillende bedreigingen aan het Kamerlid geuit en waren de banden van haar auto tot twee keer toe lekgestoken. Van der Hoek werkte in die periode aan wetswijzigingsvoorstellen om de gedwongen opname van psychiatrische patiënten eenvoudiger te maken. Het is mogelijk dat het motief voor de aanslag hiermee verband houdt. In Franeker is een van de grootste psychiatrische ziekenhuizen van ons land gevestigd.
- 6 mei 2002: Moord op de politicus Pim Fortuyn. Na een interview met Ruud de Wild tijdens een live radio-uitzending, wordt Fortuyn op het Mediapark in Hilversum doodgeschoten door de milieuactivist Volkert van der Graaf.
- 2 november 2004: Moord op film- en opiniemaker Theo van Gogh. Terwijl Van Gogh ’s morgens door de Amsterdamse Linnaeusstraat fietste werd hij neergeschoten door Mohammed Bouyeri. De filmmaker werd niet alleen door acht kogels getroffen, maar ook zijn keel werd door Bouyeri doorgesneden.
- 10 november 2004: anti-terreuractie in het Haagse Laakkwartier. Bij deze arrestaties werden twee jonge mannen gearresteerd die lid zouden zijn van de zogenaamde ‘Hofstadgroep‘, een netwerk dat werd verdacht van terroristische activiteiten. De leden van dit netwerk kwamen regelmatig bij elkaar in de woning van Mohammed Bouyeri (de moordenaar van Theo van Gogh).
- 30 april 2009: aanslag op de koninklijke familie tijdens Koninginnedag 2009 in Apeldoorn. Na een wandeling in het Oranjepark stapte het koninklijke gezelschap in een open bus, voor een rijtoer naar Paleis Het Loo. Vlak voor het middaguur reed de koninklijke bus met daarin onder andere koningin Beatrix, prins Willem Alexander en prinses Máxima over de Loolaan. Op het ogenblik dat de bus de Zwolseweg opdraaide, kwam ervan uit Jachtlaan een auto dwars door de dranghekken en de toeschouwers gereden. De auto raakte de koninklijke bus niet, maar kwam met een klap tot stilstand tegen De Naald. De auto werd bestuurd door Karst Tates, die zwaargewond raakte en later in ziekenhuis overleed. Er waren veel slachtoffers te betreuren. In totaal kwamen er bij de aanslag acht mensen – onder wie de dader – om het leven en raakten zeker 10 mensen gewond. Door het overlijden van Tates moest het strafrechtelijk onderzoek naar hem worden gestaakt. Het motief voor de aanslag is nooit duidelijk geworden.
- 31 augustus 2018: mesaanval op het Centraal Station van Amsterdam.
- 27 september 2018: arrestaties van terreurverdachten op verschillende plaatsen in Nederland.
- 18 maart 2019: In Utrecht wordt een terroristische aanslag gepleegd op een tram, door de Turkse extremist Gökmen Tanis. Er vallen vier doden en zes gewonden.
Welke terreurorganisaties hebben aanslagen gepleegd in West-Europa?
De onderstaande terreurbewegingen hebben aanslagen gepleegd in West-Europa:
- Rote Armee Fraktion
- 2 Juni-Beweging
- Rode Jeugd
- Japanse Rode Leger
- Rood Aktie Front Nederland (RAF-NL)
- IRA
- ETA
- Dierenbevrijdingsfront
- Militant Autonomen Front
- Action Directe
- Brigate Rosse
- CCC
- RaRa
- Bende van Nijvel
- Hofstadgroep
- Al Qaida
- Al Qaida op het Arabisch Schiereiland
- Islamitische Staat
