Bernd Rabehl (1938)
Bernd Rabehl is een Duitse socioloog en was een van de bekendste leden van de Socialistische Duitse Studentenvereniging (SDS). Rabehl werd op 30 juli 1938 geboren in Rathenow (Brandenburg), maar er is niet veel bekend over zijn kinderjaren in Nazi-Duitsland. Ook over zijn jeugd in de Duitse Democratische Republiek (DDR) is niet veel informatie te vinden. Zijn vader was een stafsergeant in de medische dienst en een fervent gokker. In 1944 – midden in de Tweede Wereldoorlog – strandde het huwelijk van zijn ouders. Zijn vader verhuisde naar het westen, maar Bernd en zijn moeder bleven achter in Rathenow. Na de oorlog werd hij lid van de Duitse communistische jeugdbeweging Vrije Duitse Jeugd (FDJ).
Studie aan de Vrije Universiteit
Socialistische Duitse Studentenbond
Kandidaat voor het ambt van bondspresident
Studie aan de Vrije Universiteit
In 1960 ging Bernd Rabehl landbouwkunde studeren aan de Humboldtuniversiteit in Berlijn, maar na twee semesters hield hij hier weer mee op. De Berlijnse Muur werd gebouwd en hij besloot om te vertrekken naar West-Berlijn. Eenmaal daar ging hij sociologie en filosofie studeren aan de Vrije Universiteit. In deze periode is hij ‘vluchthulp’ en hielp hij om vrienden en kennissen uit Oost-Duitsland te laten ontsnappen. Samen met zijn goede vriend, de latere studentenleider Rudi Dutschke vervalste hij paspoorten, groef hij tunnels, vernielde hij hekken en bekladde hij de muur met vrijheidsleuzen.
Subversive Aktion
Het besef dat de bouw van de muur had plaatsgevonden met toestemming van de Verenigde Staten, had bij Bernd Rabehl veel kwaad bloed gezet. Bovendien was hij teleurgesteld over de houding van West-Duitse politici ten opzichte van de bouw van de muur. Door de intra-kapitalistische machtsverdeling na de Tweede Wereldoorlog, had de Bondsrepubliek in feite geen middelen meer om oorlog te voeren. Het land was dan ook praktisch vleugellam gemaakt. Rabehl kwam in contact met een aantal activistische organisaties en in het najaar van 1963 sloot hij zich samen met Dutschke aan bij de groep ‘Subversive Aktion’. Dit was een protestgroep die sociale kritiek combineerde met ludieke protestacties. De leden van deze protestgroep ageerden vooral fel tegen de kapitalistische consumptiesamenleving en de in hun ogen conservatieve West-Duitse burgermaatschappij. Hierbij beriepen ze zich op het marxisme en de psychoanalyse, maar ze vertegenwoordigden echter geen duidelijke politieke lijn.
Socialistische Duitse Studentenbond
In 1965 werden Rabehl en Dutschke lid van de Socialistische Duitse Studentenbond (SDS). Beide mannen manifesteerden zich tot leidende figuren binnen de studentenbeweging. Zowel Rabehl als Dutschke probeerden de ideeën van het marxisme te combineren met psychologische benaderingen en de antikoloniale ideeën, van de Cubaanse guerrillaleider Che Guevara. Ze organiseerden protestmarsen tegen de oorlog in Vietnam en de systematische onderdrukking van mensen in derdewereldlanden. In 1968 werd er een moordaanslag gepleegd op zijn vriend Dutschke die daarbij ernstig gewond raakte. Twee jaar later werd de SDS opgeheven. In 1973 voltooide Bernd Rabehl zijn proefschrift.
Na de SDS
Tussen 1973 en 1984 werkte Bernd Rabehl als docent aan het Sociologisch Instituut van de Vrije Universiteit in Berlijn. Daarna verhuisde hij naar Brazilië en werkte hij als gasthoogleraar aan de Federale Universiteit van Campina Grande. In deze periode publiceerde Rabehl tal van monografieën over het marxisme en de arbeidersbeweging. Na zijn terugkeer in Berlijn ging hij weer les geven aan de Vrije Universiteit en deed hij onderzoek aan het Centraal Instituut voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek.
Extreemrechtse sympathieën
In 1992 was Bernd Rabehl betrokken bij de oprichting van de Hofgeismarer Kreis, een Duitse nationale, rechts-radicale groep die voortkwam uit de SPD. Deze groep zag zichzelf vooral in de traditie van de nationale revolutionaire krachten van de Weimarrepubliek en vertegenwoordigde een vorm van extreem nationalisme. De leden van de groepering werkten nauw samen met andere extreemrechtse organisaties. De Hofgeismarer Kreis kreeg in 1992 nationale bekendheid toen leden van de groep hun medeleven betuigden met racistische jongeren, die een asielzoekerscentrum in Rostock hadden bestookt met brandbommen en stenen. Sinds 1998 vertegenwoordigt Bernd Rabehl openlijk nationalistische en rechts-extremistische standpunten.
Kandidaat voor het ambt van bondspresident
In 2009 zou Bernd Rabehl zich bij de federale presidentsverkiezingen kandidaat stellen voor het ambt van bondspresident, voor de twee extreemrechtse partijen: Nationaaldemocratische Partij van Duitsland (NPD) en de Duitse Volksunie (DVU). Vlak voor de nominatie trok hij zijn kandidatuur echter weer in. Rabehl is inmiddels gepensioneerd en woont als freelance schrijver in Berlijn. Samen met zijn levenspartner journaliste en fotograaf Bärbel C. Richter onderhoudt hij zijn eigen blog.
Bronnen:
Bernd Rabehl:
-De anti-autoritaire opstand – de Socialistische Duitse Studentenbond na afsplitsing van de SPD.
-Geschiedenis en klassenstrijd – Een inleiding tot de marxistische kijk op de geschiedenis van de arbeidersbeweging.