Frank Deppe (1941)
Frank Deppe is een Duitse politicoloog die van 1965 tot 1969 een belangrijke rol speelde binnen de Duitse socialistische studentenvereniging SDS. Als lid van het federale bestuur raakte hij betrokken bij het Marburg Instituut voor Politieke Wetenschappen en kwam hij in contact met de socialistische Duitse politicoloog en rechtsgeleerde Wolfgang Abendroth. Dit instituut was een van de meest invloedrijke onderwijsinstellingen op het gebied van Duitse politieke wetenschappen. Het onderscheidt zich van andere scholen door een expliciete verwijzing naar de ideeën en theorieën van Karl Marx en Friedrich Engels. In 1969 was Deppe een van de oprichters van het Sozialistisches Büro, een organisatie die het verenigen van alle socialistische krachten in West-Duitsland, als voornaamste doel had.
Jeugd en studie
Deppe werd op 23 september 1941 geboren in Frankfurt am Main. Zijn vader was een spaarbankmedewerker en zijn moeder zorgde voor het gezin. De Duitse medisch-socioloog en sociaal geneeskundige Hans-Ulrich Deppe is zijn oudere broer. Van 1948 tot 1952 bezocht Deppe de lagere school in Walldorf. Vervolgens zat hij van 1953 tot 1961 op het Goethe-gymnasium in Frankfurt, waar hij zijn middelbare schooltijd afrondde. Sinds 1958 is Frank Deppe een fervent trompettist en speelt hij in de Gießener Jazz Big Band.
Universiteit
Frank Deppe studeerde sinds 1961 sociologie, politieke wetenschappen en economie aan de Goethe-Universiteit van Frankfurt en vanaf 1964 aan de Philipps-Universiteit in Marburg. Hij maakte deze overstap omdat hij graag sociologie wilde blijven studeren, bij de sociologieprofessor Heinz Maus. In hetzelfde jaar werd Deppe lid van de Duitse socialistische studentenbond SDS in Marburg en werkte hij mee aan de campagne voor Democratie en Ontwapening. Een jaar later in 1965 trad hij toe tot het bestuur van de SDS. In deze hoedanigheid kwam hij in contact bij het Marburg Instituut voor Politieke Wetenschappen. Dit instituut was opgezet rond de politicoloog Wolfgang Abendroth. Vanaf 1969 is Deppe hier werkzaam als onderzoeksassistent.
Leerstoel politicologie
In 1967 was Frank Deppe medeoprichter van het Sozialistische Zentrum, om kleine linkse groeperingen samen te brengen. Een jaar later promoveerde hij bij Wolfgang Abenroth op een proefschrift over de Franse communist Louis Auguste Blanqui. In 1972 voltooide hij zijn habilitatie. Tussen 1968 en 1971 was Deppe wetenschappelijk adviseur bij het Instituut voor Sociologie aan de Universiteit van Marburg. Daar kreeg hij in 1972 een leerstoel politicologie aangeboden. In deze periode was Deppe ook verbindingsdocent bij de Hans Böckler Foundation. Deze stichting is de medezeggenschaps-, onderzoeks- en studiefinancieringsorganisatie van de Duitse Vakbondsfederatie (DGB). Daarnaast werd hij hoofd van de Onderzoeksgroep Europese Gemeenschappen bij het Instituut voor Politieke Wetenschappen.
Publicaties
Van 1971 tot 1989 schreef Frank Deppe artikelen voor de Pahl – Rugenstein Uitgeverij in Keulen, die nauwe banden had met de Duitse Communistische Partij in West-Duitsland, maar ook met de DDR. Vanaf 1975 publiceerde Deppe zijn eerste collectieve werken, waaronder:
- Over de politieke economie van West-Europese integratie.
- Arbeidersbeweging en West-Europese integratie.
- Problemen van de materialistische staatstheorie. Staat en monopolie.
Stakingen
Vanaf 1983 tot 1989 was Deppe lid van de Wetenschappelijke Adviesraad van het Instituut voor Marxistische Studies en Onderzoek. In 1984 was hij nauw betrokken bij de stakingen van de grote Duitse vakbond IG Metall, die een 35-urige werkweek wilde afdwingen in de West-Duitse metaalsector en de grafische industrie.
Gasthoogleraar in Amsterdam
In 1989 werd Frank Deppe gasthoogleraar in Amsterdam en nam hij deel aan tal van internationale conferenties over de arbeidersbeweging en het socialisme. Het werk van Deppe focust zich vooral op de politieke theorie en de geschiedenis van de Duitse en internationale arbeidersbewegingen. Daarnaast richt Deppe zich op de politieke sociologie van vakbonden, Europese integratie en de internationale politieke economie.
Rosa Luxemburg Foundation
In 1998 werd Deppe gekozen als lid van de wetenschappelijke vereniging Leibniz Society of Sciences in Berlijn. In 2006 ging Deppe met pensioen. Tot op de dag van vandaag schrijft hij nog artikelen voor het theoretisch-politieke tijdschrift Z. Marxistische Vernieuwing en is hij co-redacteur van het tijdschrift Sozialismus. De Hamburgse uitgeverij VSA-Verlag voltooide in 2010 de reeks: ‘Politiek denken in de 20ste eeuw,’ waarvan in 1999 het eerste deel was gepubliceerd. Van Deppe’s standaardwerk: ‘Van de Belle Epoque-crisis tot de grote crisis van nu,’ (nieuwe editie 2016) analyseert niet alleen politieke stromingen zoals het liberalisme, conservatisme, socialisme en het anti-imperialisme, maar zet deze ook af tegen de economische structuren, ontwikkelingsprocessen en machtsverhoudingen uit het verleden. In 2012 nam Frank Deppe zitting in het bestuur van de Rosa Luxemburg Foundation, een stichting vernoemd naar de revolutionaire Duitse marxistische politica Rosa Luxemburg. Frank Deppe is weduwnaar en had met zijn eerste vrouw – de bibliothecaresse Ulla – een dochter. Sinds 2010 is hij getrouwd met de arts Christa Meyszner.
Bronnen:
Politiek denken in de 20e eeuw – Het begin (Frank Deppe).
Het bewustzijn van de arbeiders – Studies in de politieke sociologie van het arbeidersbewustzijn (Frank Deppe).